นิตยสาร O-lunla
Column : A Dish of Nutrition
ย้อนไปเมื่อพันปีก่อน มีเรื่องเล่าตกทอดกันมาเกี่ยวกับการค้นพบผลไม้วิเศษที่เปรียบได้กับยาอายุวัฒนะว่า พระราชาพาทหารองครักษ์ออกไปล่าสัตว์ป่า แต่กลับหลงทางหาทางกลับพระราชวังไม่ได้สักที เสบียงกรังเริ่มร่อยหรอเช่นเดียวกับกำลังวังชาที่เริ่มถดถอย เหล่าทหารและพระราชาต่างอ่อนเพลีย และในชั่วขณะที่สิ้นหวังก็ได้เจอต้นไม้ที่เต็มไปด้วยหนามแต่มีผลเต็มต้น
ทหารองครักษ์จึงอาสากินผลไม้นั้นเพื่อทดสอบว่าเป็นพิษหรือไม่ รสหวานชุ่มคอทำให้ความรู้สึกกระหายน้ำหายไป ตามมาด้วยความกระปรี้กระเปร่ามีกำลังวังชาราวกับกินยาวิเศษ ตั้งแต่นั้นเป็นต้นมา พระราชาจึงมีรับสั่งให้เรียกชื่อผลไม้ชนิดนี้ว่า 'จ่าว' ซึ่งก็คือ 'พุทราจีน' ชาวจีนแต้จิ๋วในบ้านเราเรียก 'อั่งจ้อ' ผลไม้สารพัดประโยชน์ที่ถูกบันทึกอยู่ในคัมภีร์แพทย์แผนจีนโบราณ 'เสินหนงเปินเฉ่า' มาช้านาน
อาจารย์วรพงษ์ ปะดุกา ซึ่งเรียนจบจากมหาวิทยาลัยการแพทย์แผนจีนเทียนจิน สาธารณประชาชนจีน ปัจจุบันเป็นอาจารย์ประจำคณะการแพทย์แผนจีน มหาวิทยาลัยหัวเฉียว ผู้เชี่ยวชาญเฉพาะโรคเส้นเลือดสมอง อัมพฤกษ์ อัมพาต และฝังเข็ม เล่าให้ฟังว่าพุทราจีนเป็นผลไม้ที่เรียกได้ว่าเป็นยาอายุวัฒนะประจำบ้านได้เลยทีเดียว หาง่าย ราคาไม่แพง ทำอาหารได้หลายอย่าง
โดยวิธีการดีที่สุดคือ การกินบำรุงสม่ำเสมอวันละ 1-2 เม็ด
พุทราจีนดีอย่างไร
- พุทราจีนมักใช้ในอาหารงานมงคล เพราะความหมายชื่อเป็นมงคล เปรียบได้กับความรุ่งเรือง ความอุดมสมบูรณ์
- พุทราจีนมีประโยชน์ในเชิงโภชนาบำบัด ทั้งในศาสตร์แพทย์แผนจีนและเกาหลียกให้พุทราจีนเป็นยาที่สามารถใช้ได้ครบทุกส่วน ไม่ว่าจะเป็นผล ใบเม็ด โดยเฉพาะผลนั้นมีรสหวาน ให้ฤทธิ์อุ่น ช่วยบำรุงกระเพาะ ม้าม ระบบย่อยอาหาร เมื่อระบบย่อยดีก็จะสร้างพลังและบำรุงเลือดตามมา
- สำหรับผู้สูงอายุที่รู้สึกอ่อนเพลีย นอนไม่หลับ พุทราจีนจะช่วยบำรุงระบบประสาท ทำให้รู้สึกสงบนอนหลับง่ายขึ้น อาการเครียดลดน้อยลง
- เปลือกพุทราจีนมีสารแทนนินช่วยแก้อาการท้องเสียถ่ายเหลวที่เกิดจากอาการม้ามพร่อง
- กรมอนามัยได้ยกให้พุทราจีนเป็น 1 ใน 10 ของผลไม้ที่ให้วิตามินซีสูง ช่วยให้ผิวหนังแข็งแรง มีสารต้านอนุมูลอิสระ แต่สำหรับผลแห้งนั้นแม้วิตามินซีจะมีน้อยกว่าการกินสด แต่กลับให้ธาตุเหล็กมากขึ้น จึงช่วยบำรุงเลือด สตรีที่ประจำเดือนมาไม่ปกติหรืออยู่ในวัยกำลังจะหมดประจำเดือน แนะนำให้กินพุทราจีนเพื่อบำรุง
- พุทราจีนมีวิตามินเอบำรุงสายตาและวิตามินบีช่วยบำรุงประสาทในผู้สูงอายุด้วย
- สารเพกทินที่อยู่ในพุทราจีนจะช่วยดักจับโลหะหนักต่างๆ ที่อยู่ในร่างกาย เมื่อกินบำรุงเป็นประจำจะทำให้การทำงานของตับดีขึ้น เมื่อการทำงานของตับดีขึ้นไขมันจะลดลง เมื่อไขมันในเส้นเลือด
ลดลง การหมุนเวียนของโลหิตก็จะดีขึ้น ความดันต่างๆ ก็จะลดลงตามมา จึงเป็นผลไม้ที่เหมาะสำหรับผู้สูงอายุเป็นอย่างมาก
เมนูง่ายๆ จากพุทราจีน
- สำหรับคนที่ไม่มีเวลาทำอาหาร แนะนำให้นำพุทราจีนแห้งฉีกเป็นชิ้นเล็กๆ แช่ไว้ในน้ำชา จิบได้เรื่อยๆ ตลอดวัน ซึ่งที่ประเทศจีนนิยมมาก
- นำมาทำขนมหวานโดยต้มกับลำไยแห้งหรือสด ปรุงรสด้วยน้ำตาลทรายแดง ทว่าทั้งพุทราจีนและลำไยมีฤทธิ์ร้อน จึงไม่เหมาะกับคนที่มีความร้อนในร่างกายสูง เมนูนี้อาจใส่เก๋ากี้สำหรับบำรุงไตร่วมด้วย หรือเพิ่มลูกเดือยก็อร่อยและมีประโยชน์ช่วยบำรุงร่างกายด้วยเช่นกัน
- 'โจ๊กสามกษัตริย์' นำถั่วลิสง ถั่วดำ ข้าวมาต้มรวมกันเป็นโจ๊ก โดยแช่ถั่วดำไว้สักหนึ่งคืนให้นิ่มเวลาต้ม ให้ต้มถั่วลิสง ถั่วดำ และข้าวก่อน เมื่อถั่วและข้าวนิ่ม จึงค่อยใส่พุทราจีนลงไปต้มราว 7-8 นาที ก็จะได้โจ๊กที่มากคุณค่า ทั้งพุทราจีนช่วยให้นอนหลับดียิ่งขึ้น บำรุงเลือดถั่วลิสงบำรุงไต ถั่วดำมีวิตามินเอบำรุงสายตา บางคนอาจเติมขิง ผักชีต้นหอม ก็กลายเป็นโจ๊กประจำบ้านเหมาะกับทุกวัย
ข้อควรระวังในการกินพุทราจีน
- การกินอาหารทุกชนิดเน้นความพอดี หากรับประทานพุทราจีนมากไปจะอึดอัดแน่นท้อง
- ผู้เป็นเบาหวานผู้มีเสมหะ และผู้มีร่างกายร้อนไม่ควรกินพุทราจีนเชื่อม เพราะความหวานจะทำให้อาการของโรคมากขึ้น
- ส่วนที่มีคำบอกต่อกันมาว่า ห้ามกินแครอทกับพุทราจีนเพราะจะเป็นโทษนั้น เหตุผลที่แท้คือ แครอทมีคุณสมบัติในการลดวิตามินซี คล้ายเป็นการล้างพิษกัน ถ้ากินแครอทคู่กับพุทราจีนอาจจะทำให้วิตามินซีในพุทราจีนลดลงประมาณ 20% แต่ก็ไม่ได้เป็นอันตรายหรือไปทำลายวิตามินซีจนหมด
เครดิตภาพ : http://cctven.blogspot.com
