คนไทยอาจไม่คุ้นและไม่เคยลิ้มลองสมุนไพร 'สือหู' เพราะราคาจำหน่ายในร้านยาจีนค่อนข้างสูง
แต่สำหรับชาวจีนแล้วละก็ สือหูเป็นสมุนไพรจีนยอดนิยมเชียวล่ะ
อาจารย์อัจฉราภรณ์ สุริเมือง อาจารย์ประจำคณะการแพทย์แผนจีน มหาวิทยาลัยหัวเฉียวเฉลิมพระเกียรติ อาจารย์จบการศึกษาระดับปริญญาตรีด้านการแพทย์แผนจีนจากมหาวิทยาลัยเทียนสิน และปริญญาโททางด้านนรีเวช จากมหาวิทยาลัยเซี่ยงไฮ้
อาจารย์เล่าว่า เมื่อก่อนชาวสวนกล้วยไม้ไทยพากันฉงน เมื่อมีลูกค้าชาวจีนไปเยือนถึงสวน ขอซื้อซากกล้วยไม้หวายที่แห้งตายแล้ว ก่อนจะถึงบางอ้อในเวลาต่อมาว่า ลำกล้วยไม้หวายนั้นเป็นสมุนไพรเข้ายาชั้นเลิศ มีสรรพคุณสูงเช่นเดียวกับโสม
สือหูเป็นภาษาจีนกลาง ชาวแต้จิ๋วจะเรียกสมุนไพรนี้ว่า 'คักฮก' มีมากมายกว่าพันชนิด ตามตำรายาจีนโบราณ (โดยมากมักจะเป็นจีนตอนใต้) จะเก็บกล้วยไม้หวายป่าจากหินบนยอดเขา ซึ่งได้รับน้ำค้างและอาหารจากธรรมชาติ สะสมความชุ่มชื้นและอาหารที่ดีอยู่ภายใน จึงมีฤทธิ์ทางยาหลายประการ
ฤทธิ์ทางยาของสือหู
- ขับร้อน
- ทำให้ชุ่มคอ แก้กระหายน้ำ คอแห้ง ตาแห้ง
- บำรุงกระเพาะไต ปอด
- เสริมสร้างฮอร์โมน
- ช่วยชะลอความชรา
ความพิเศษของสือหูคือ แม้จะมีฤทธิ์บำรุงอวัยวะภายใน แต่ไม่เพิ่มความร้อน หากแต่ช่วยปรับสมดุลหากร้อนไปจะปรับให้เย็นลง หากร่างกายเย็นไปจะปรับให้อุ่นขึ้น
จากงานวิจัยของมหาวิทยาลัยแพทย์จีนในปัจจุบันพบว่าการรับประทานสือหูดีต่อผู้มีน้ำตาลในเลือดสูง ผู้มีภาวะแห้งร้อนในร่างกาย ผู้ที่ปัสสาวะบ่อย และผู้ป่วยมะเร็งที่ร่างกายมักร้อนจากภายในและร้อนจากการรักษาตามวิธีแพทย์แผนปัจจุบัน
สือหูเมื่อนำมาตากแห้งจะเรียกว่า 'เฟิงโต่' ซึ่งจะทำให้ฤทธิ์ยาอ่อนลง ช่วยให้ร่างกายฟื้นตัวอย่างค่อยเป็นค่อยไป
ร้านสมุนไพรจีนที่เยาวราชจำหน่ายเฟิงโต่ อยู่ที่กิโลกรัมละ 7,000 บาท หรือกรัมละ 7 บาท ซึ่งอาจารย์อัจฉราภรณ์แนะนำว่า สำหรับเมืองไทยที่อากาศและอุณหภูมิร้อนชื้นเหมาะกับการเติบโตของกล้วยไม้หวาย จึงมีวัตถุดิบนี้อยู่ในชุมชนจำนวนมาก สามารถนำลำกล้วยไม้หวายทั้งสดและแห้งมาต้มดื่มเพื่อบำรุงหรือประกอบอาหารได้
ในลำหวายที่อายุแก่จะพบโพลีแซกคาไรด์ (polysaccharide) จำนวนมาก
โพลีแซกคาไรด์มีความสำคัญคือ ช่วยกระตุ้นเซลล์ภูมิคุ้มกัน ช่วยต้านเซลล์มะเร็ง ลดอนุมูลอิสระ และหากมีแผลจะหายเร็วเพราะโพลีแซกคาไรด์จะไปช่วยเพิ่มคอลลาเจนบริเวณที่เป็นแผล ช่วยสร้างเม็ดเลือดขาว ช่วยลดระดับคอเลสเตอรอลในเลือด ช่วยลดอาการภูมิแพ้ได้เป็นอย่างดี
เมนูง่ายๆ กับสือหู
เครื่องดื่่มดับกระหาย
1.นำลำกล้วยไม้หวายสดมาตัดเป็นท่อน น้ำหนักประมาณ 30-50 กรัม นำไปปั่นและคั้นน้ำดื่ม รสชาติจะมีหลายรสผสานกันคือ จืด เย็น เฝื่อน
2.นำเฟิงโต่มาชงดื่มเป็นชา
ซุปสือหู
1. นำลำกล้วยไม้หวายมาตัดเป็นท่อน น้ำหนัก 50 กรัมและลงต้มในน้ำเดือด
2. เมื่อน้ำเดือดประมาณ 5 นาที ให้ตุ๋นกับไก่ดำ หรือเติมวัตถุดิบอื่นตามชอบ เช่น เต้าหู้
