นิตยสารโอ-ลั้นลา ฉบับกันยายน 2559
Column : O-health
ช่วงนี้ประเทศไทยฝนตกบ่อย หลายคนที่ป่วยเป็นโรคหอบหืด อาการอาจกำเริบได้ง่าย หมอต้อม-ภญ.ดร.สุภาภรณ์ ปิติพร รองผู้อำนวยการฝ่ายการแพทย์แผนไทยและสมุนไพร โรงพยาบาลเจ้าพระยาอภัยภูเบศร ผู้ทำให้สมุนไพรไทยมีชื่อเสียงโด่งดังไปทั่วโลก มีคำแนะนำดีๆ ในการนำสมุนไพรไทยมาเยียวยาโรคนี้โดยเฉพาะ
คุณหมอต้อมเล่าว่า ตามตำราแพทย์แผนไทย โรคหอบหืดเกิดจากเสมหะกำเริบ (มีเสลดมาก) ร่างกายเสียสมดุล ทำให้เกิดความเย็นในร่างกายมากเกิน มักเป็นในเด็กเล็กและผู้สูงอายุ รวมถึงคนที่กินยาแอนตี้ไบโอติก และกินอาหารที่มีสารกันบูด
หากเจ็บป่วยด้วยโรคนี้ วิธีการปฏิบัติตัวที่ดีที่สุดคือต้องรักษาร่างกายให้อบอุ่น กินอาหารที่มีรสร้อนอย่างขิง ข่า ตะไคร้ หัวหอม กระเทียม กินอาหารที่มีกากใยเพื่อการขับถ่ายเป็นปกติ ไม่มีของเสียสะสม หมั่นดูแลตัวเองไม่ให้เครียดหรือตื่นเต้นง่าย ที่สำคัญต้อง
ฝึกหายใจแบบเบาๆ แผ่วๆ ลึกๆ เพื่อช่วยผ่อนคลายควรเรียนรู้การใช้ยาพ่นที่ถูกวิธี และจะดีที่สุดถ้ามีถังออกซิเจนเตรียมพร้อมไว้ที่บ้าน เพราะโรคหอบหืดเป็นโรคที่ค่อนข้างอันตราย ถ้าดูแลไม่ทันท่วงที
ตำรับยาไทยรักษาหอบหืด
สำหรับตำรับยาไทยที่ช่วยบรรเทารักษาโรคหอบหืดมีอยู่ด้วยกันหลายขนาน เช่น
- หนุมานประสานกาย มีสรรพคุณหลักในการแก้แพ้อากาศ แก้หอบหืด หลอดลมอักเสบ ขยายหลอดลม หวัดเจ็บคอ ไอเรื้อรัง ให้นำใบสดหนุมานประสานกายมาล้างให้สะอาด เคี้ยวครั้งละ 2 ใบ กลืนน้ำจนกว่ากากยาจะจืดจึงคายทิ้ง หรือกลืนลงไปเลยก็ได้ เคี้ยววันละ 2 ครั้งก่อนอาหารเช้าและเย็น ส่วนการใช้ใบแห้งให้ใช้ 1-3 ใบชงน้ำดื่มแทนชา หรือถ้าต้มใช้ประมาณ 7-8 ใบต้มกับน้ำ 4 แก้ว ปล่อยให้เดือดเบาๆ จนน้ำงวดเหลือครึ่งหนึ่ง แบ่งกินวันละ 2 ครั้ง (ในบางคนอาจเกิดอาการแพ้ มีอาการใจสั่น แน่นหน้าอก อึดอัด หายใจไม่สะดวกเวียนศีรษะ คลื่นไส้ ต้องหยุดใช้ยาทันที ฤทธิ์ดังกล่าวเกิดจากการใช้ใบสดมากกว่าใบแห้ง คนที่เป็นโรคหัวใจความดันโลหิตต่ำหรือสตรีมีครรภ์ไม่ควรรับประทาน)
- ใบมะลิ นำใบมะลิสด 20 ใบมาต้มกับน้ำ 1 ลิตรต้มให้เดือดเหลือน้ำ 2 ใน 3 นำมาดื่มเช้าเย็น
- ดอกบานไม่รู้โรย (ดอกขาว) ประมาณ 10-20 ดอกนำมาต้มกับน้ำ 1 ลิตร ดื่มวันละ 2-3 ครั้ง
- ใบลั่นทม ใบลั่นทมนำไปตากแห้ง 7-8 ใบ นำมาชงดื่มเรื่อยๆ
- ลิ้นมังกร เป็นสมุนไพรที่คนจีนนิยมนำมาใช้สามารถใช้ทั้งใบสดและใบแห้ง ประมาณ 7-8 ใบ นำมาต้มน้ำ ดื่มวันละ 2 ครั้ง เช้าเย็น
- ดอกปีบ หรือที่ทางเหนือเรียกว่ากาซะลอง ใช้ดอกแห้ง มวนด้วยใบบัวหลวงหรือใบตองนวลเป็นบุหรี่สูบแก้หอบ มีการวิจัยพบว่าในดอกปีบมีสารฮีสปีดูลิน (Hispidulin) ซึ่งระเหยได้ มีฤทธิ์ขยายหลอดลมได้ดีกว่าอะมิโนฟิลลีน (Aminophylline) ซึ่งเป็นยาแผนปัจจุบันที่ช่วยรักษาโรคหอบหืด และไม่มีความเป็นพิษแต่อย่างใด
ยาสมุนไพรไทยเป็นของใกล้ตัว หากเจ็บป่วย แทนที่จะใช้ยาแผนปัจจุบันอย่างเดียว ลองมารักษาตัวเองด้วยวิถีธรรมชาติแบบนี้ดูบ้างก็ดีนะคะ แล้วจะรู้ว่าสมุนไพรไทยใช้ได้ผลดี แถมไม่มีผลข้างเคียงอีกด้วย
มูลนิธิสุขภาพไทย มีตำรับยามาแนะนำสำหรับคนที่เป็นโรคหอบหืด ตัวยาประกอบด้วย ขิงแก่ หัวหอมแดง กระเทียม มะนาว และน้ำผึ้ง
วิธีทำ เริ่มจากนำเหง้าขิงมาปอกล้างให้สะอาด หั่นเป็นชิ้นเล็กๆ แล้วตำคั้นเอาแต่น้ำ หัวหอมและกระเทียมก็ทำแบบเดียวกัน ใช้น้ำคั้นจากขิงและหอมแดงอย่างละ 2 ช้อนโต๊ะ ผสมน้ำคั้นกระเทียม 1 ช้อนชา น้ำมะนาว 1 ช้อนชา แล้วเติมน้ำผึ้งพอหวาน เป็นอันเสร็จ วิธีใช้ ให้จิบกินยาที่ปรุงนี้วันละ 3 เวลา คือหลังอาหารเช้า เย็น และก่อนนอน ช่วงที่อากาศเย็นหรือมีอาการหอบหืดกำเริบมากอาจใช้วิธีจิบบ่อยๆ ก็ได้
