นิตยสาร O-lunla
คอลัมน์ A Dish of Nutrition
“บัว” เป็นพืชน้ำที่อยู่คู่กับวัฒนธรรมไทยมาอย่างช้านาน นอกจากนำดอกบัวทั้งตูมและบานมาบูชาพระแล้ว ในส่วนของใบบัวยังนำมาห่อของ ห่ออาหาร
ด้านเกสรบัวมักถูกใช้เป็นส่วนประกอบของยาหอมบำรุงหัวใจ ส่วนรากบัว ไหลบัว และสายบัว นิยมนำมาประกอบอาหาร เช่น สายบัวต้มกะทิ แกงส้มไหลบัว น้ำรากบัว รากบัวเชื่อม เป็นต้น
ส่วนฝักบัวนั้นหลายคนอาจเคยซื้อแกะเม็ดกินเพลินๆโดยที่ไม่เคยรู้เลยว่า “เม็ดบัว” เม็ดเล็กๆ ที่เคี้ยวมันๆ เพลินๆ นั้น แท้จริงแล้วมีสรรพคุณทางยาซ่อนอยู่อย่างมากมาย
หากเอ่ยถึงเม็ดบัว เมล็ดบัว หรือลูกบัว ความหมายจะไปในทางเดียวกันนั่นคือ เมล็ดที่อยู่ในฝักของ “บัวหลวง” ซึ่งเป็นพืชที่ขึ้นเองตามธรรมชาติ สามารถปลูกได้ทั่วไปทุกภูมิภาคของประเทศไทยตามลำห้วยคลอง บึง
เม็ดบัวหาง่าย รสชาติหวานมัน แถมราคาก็ไม่แพง นิยมกินสดเป็นของกินเล่น รวมทั้งนำเปลือกหุ้มเมล็ดและแกะดีบัวที่เป็นเส้นเขียวๆ รสขมซึ่งอยู่ด้านในออก จากนั้นนำไปตากแห้งใช้เป็นยา ในทางการแพทย์ระบุว่า เม็ดบัวดิบอุดมไปด้วยวิตามินเอ วิตามินบี แมกนีเซียม ฟอสฟอรัส โพแทสเซียม รวมถึงแรธ่าตุอื่นๆ ที่จำเป็นต่อร่างกาย ด้านการแพทย์แผนจีนนั้นมีการบันทึกถึงสรรพคุณของเม็ดบัวมาอย่างยาวนานกว่าสองพันปี
เม็ดบัวดีอย่างไร
เม็ดบัวมีรสหวานปนฝาด จึงให้ฤทธิ์ที่เป็นกลาง เมื่อเข้าสู่เส้นลมปราณม้าม ไต และหัวใจจะมีสรรพคุณบำรุงม้าม แก้อาการท้องเสีย ลดตกขาวในสตรี ช่วยบำรุงไต ลดอาการอสุจิเคลื่อนเองและฝันเปียกในผู้ชาย
นอกจากนี้ยังเป็นยาบำรุงหัวใจชั้นดีช่วยให้จิตใจสงบ ผ่อนคลายประสาท ส่งผลให้นอนหลับได้ดีขึ้นและลึกขึ้น
การรับประทานเม็ดบัวให้ได้สรรพคุณทางยาควรรับประทานประมาณ 6-15 กรัมต่อวัน หรือประมาณ 15 เม็ดสำหรับเม็ดบัวแห้ง แต่หากเป็นเม็ดบัวสดสามารถรับประทาน 20-30 เม็ดต่อวัน หรือมากกว่านั้นก็ได้ เพราะเดิมทีเม็ดบัวก็ใช้ประกอบอาหารอยู่แล้ว
โดยทั่วไปนิยมใช้เม็ดบัวเพื่อบำรุงม้าม แก้อาการท้องเสีย ซึ่งเป็นอาการที่เกิดขึ้นได้ง่ายเมื่อ “ม้ามชื้น” การรับประทานเม็ดบัวคู่กับลูกเดือยหรือซานเย่าที่มีสรรพคุณบำรุงม้ามจึงเป็นการจับคู่ที่ลงตัว หรือจะจับคู่กับแปะก๊วยเพื่อให้ได้สรรพคุณในการลดตกขาว ลดอาการอสุจิเคลื่อนเอง ฝันเปียก รวมถึงอาการกลั้นปัสสาวะไม่อยู่ก็ได้
จานเด็ดจากเม็ดบัว
- โจ๊กเม็ดบัว
สรรพคุณ
บำรุงม้ามและไต แก้อาการท้องเสีย ตกขาว นอนไม่หลับ
ส่วนประกอบ
เม็ดบัว (แกะดีบัวออก) 20 กรัม
น้ำตาลทรายแดง 15กรัม
ข้าวเหนียว 100 กรัม
วิธีทำ
ต้มเม็ดบัวพร้อมกับข้าวเหนียว เมื่อใกล้สุกและมีความเหนียวข้นตามที่ต้องการแล้วให้เติมน้ำตาลทรายแดงลงไปคนให้เข้ากัน
- ไก่ดำตุ๋นเม็ดบัว
สรรพคุณ
บำรุงไต เพิ่มพละกำลัง
ส่วนประกอบ
ไก่ดำ 1 ตัว
เม็ดบัว (แกะดีบัวออก) 20 กรัม
แปะก๊วย 15 กรัม
วิธีทำ
ล้างไก่ให้สะอาด เอาเครื่องในออก นำเม็ดบัวและแปะก๊วยมาบดหยาบๆ ใส่เข้าไปในท้องไก่แทนเครื่องใน อาจเพิ่มขิงสด พริกไทย ต้นหอม และเกลือตามต้องการ จากนั้นนำไปตุ๋นจนเปื่อย (สามารถเพิ่มเครื่องยาจีนลงไปต้มกับน้ำที่จะใช้ตุ๋นได้) - ซุปเม็ดบัวเห็ดหูหนูขาว
สรรพคุณ
บำรุงปอด ม้าม หัวใจ และไต เหมาะกับผู้สูงอายุร่างกายอ่อนแอ นอนไม่หลับ
ส่วนประกอบ
เม็ดบัว (แกะดีบัวออก) 200กรัม
เห็ดหูหนูขาว (ปริมาณตามต้องการ)
น้ำตาลทราย 250 กรัม
วิธีทำ
นำเม็ดบัวไปนึ่งให้สุกจนเม็ดบัวนิ่มแล้วพักไว้ แช่เห็ดหูหนูขาวแห้งในน้ำ เมื่อเห็ดหูหนูนิ่มให้ฉีกเป็นชิ้นเล็กๆ ระหว่างนั้นต้มน้ำให้เดือด เติมน้ำตาลทราย เมื่อน้ำตาลทรายละลายหมด ให้ใส่เห็ดหูหนูขาวที่ฉีกแล้วลงไป ต้มต่อจนเห็ดหูหนูขาวสุก แล้วนำเม็ดบัวที่นึ่งสุกใส่ลงไปผสมกับน้ำซุปเห็ดหูหนูขาว หากมีน้ำเชื่อมดอกไม้สามารถใช้แต่งกลิ่นได้ตามต้องการ
สนใจรับข่าวสารสุขภาพ และบทความดี๊ดี คลิกแอดไลน์เป็นเพื่อนกัน | http://bit.ly/olunlafriends (คลิกจากมือถือ)