คอลัมน์ : หนุนตักฟังเรื่องเล่า
อ่านบทสัมภาษณ์ฉบับเต็มได้ในนิตยสารโอ-ลั้นลาฉบับเดือนพฤศจิกายน 2559
วันใดที่ไม่มีงานแสดงสิงโต เกี๊ยว-กัญญารัตน์ เกรียงไกรรัตน์ จะประจำการอยู่ร้านหมูกระทะย่านสามพราน แต่ยามใดที่สวมหัวสิงโตสีขาวเงิน และชุดคลุมขนฟูขาวสะอาดแล้วล่ะก็ เธอดูสง่างาม เยื้องย่าง เชิดคอ สะบัดเป็นจังหวะ ยก ย่อแต่ละครั้งดูทะมัดทะแมงแกมอ่อนหวาน
คณะสิงโตที่ปู่ส่งต่อมายังพ่อ ซึ่งพ่อจากไปในวัยเพียง 45 ทำให้เธอตัดสินใจออกจากงานประจำมาดูแล 'คณะสิงโตมังกรหยก' ด้วยความเต็มใจ คิดโชว์เอง เชิดเอง ดูแลทีมงานเอง รับงานเอง และประกาศว่าการแสดงสิงโตจะไม่หยุดที่รุ่นเธอแน่นอน
คณะสิงโตเริ่มตั้งแต่สมัยอากุ๊ง (ภาษาจีนแคะ หมายถึงปู่) อากุ๊งขายกาแฟอยู่แถวลุ่มแม่น้ำท่าจีนในตลาดสามพราน และเป็นเจ้าของคณะเชิดสิงโตด้วย เตี่ยเป็นลูกชายคนเดียวจึงสืบทอดการเป็นนักเชิดสิงโต
เกี๊ยวและน้องอีกสองคนผูกพันกับคณะมาก สมัยเด็ก เกี๊ยวขี่คอเล่นกับพี่ผู้ชายตัวโตๆ สนุกสนาน ตื่นเช้ามาเห็นสิงโต มังกรอยู่ในบ้าน พอเตี่ยเสีย คุณแม่ก็มาดูแลคณะช่วงหนึ่ง ตอนนั้นเกี๊ยวทำงานบริษัท พอเห็นว่าแม่เหนื่อยเลยตัดสินใจลาออกมาอยู่ใกล้แม่และดูแลคณะสิงโต
ศรัทธา นำชีวิต
เตี่ยรักคณะสิงโตมาก เกี๊ยวตั้งใจมาก อยากสืบทอดเจตนาของเตี่ย เตี่ยเป็นผู้สื่อข่าวท้องถิ่นของไทยรัฐประจำพื้นที่สามพราน เวลามีเหตุการณ์เก็ออกไปทำงาน เขียนข่าว ถ่ายภาพ ส่งแฟกซ์ แต่ไม่เคยทิ้งการแสดงสิงโต บางครั้งไม่มีค่าจ้างก็ยังไปเล่น ”แม่เคยถามไปงานนี้ได้เท่าไหร่” พ่อตอบ “ฉันไม่รู้หรอก แต่ฉันต้องไปอวยพรเขา”
เตี่ยสอนเรื่อง 'ความศรัทธา' ตอนเด็กเกี๊ยวเป็นอาหมวย น่ารัก เวลาแสดงแล้วได้อั่งเปาเยอะๆ นี่ชอบมาก แต่พอไปที่ไหนได้เงินน้อยหรือไม่ได้ เกี๊ยวบอกไม่เห็นอยากไปเลย เตี่ยบอกไม่ไปได้ไงลูก เขารอเรานะลูก เขาศรัทธาตั้งโต๊ะรอไหว้เจ้า เขารู้ว่าคณะสิงโตเราต้องมา ถ้าหนูไม่มาเล่นให้เขา เขาจะไหว้เจ้ายังไง
คำพูดของเตี่ยเหมือนสอนว่า เงินไม่ใช่คำตอบของทุกอย่าง อย่าไปกระหาย
เตี่ยสอนให้เกี๊ยวมีคุณธรรม อย่าเอาเปรียบเด็กในคณะ เราเหนื่อย เขาเหนื่อย เราได้กินอะไร เขาก็ต้องได้กินเหมือนกัน เมื่อก่อนเวลาไปเชิดสิงโต เกี๊ยวเหนื่อยมาก ร้อน อยากกินขนม อยากเข้าร้านเซเว่นฯ เตี่ยบอกว่าเกี๊ยวจะกินก็ได้ แต่เตี่ยต้องซื้อให้ทุกคนกินเหมือนเกี๊ยวนะ นั่นทำให้ตอนนี้เรายังคงแสดงเอง ปีนอยู่บนเสาเองด้วยคือเหนื่อยร่วมกับน้องๆ
ส่วนที่คิดว่าจะปีนได้ถึงอายุเท่าไหร่ (หัวเราะ) อูย...หนูยังไม่คิด ก็เท่าที่ไหวเนอะ ตอนนี้อายุ 32 (สัมภาษณ์เมื่อปี 2559) จริงๆ ยังไหว แต่ก็ปีนน้อยลงแล้ว เน้นการออกแบบโชว์ใหม่ๆ มากกว่า คือสิงโตกับคนจีนเป็นของคู่กันมา งานแสดงความยินดีและงานมงคลทุกชนิด เปิดกิจการ งานแต่ง งานบวช แห่นาค รับปริญญาก็ไปแสดงได้หมด เมื่อก่อนเราเป็นการแสดงแบบเดิมๆ ต่อตัว กินผัก กินส้ม ไหว้เจ้าคารวะผู้ใหญ่ มีแพตเทิร์นแค่นี้
ตอนหลังเราเอาความรู้ด้านออกแบบแฟชั่นและสิ่งทอมาพัฒนาการตัดเย็บชุดให้ดูทันสมัย และครีเอทโชว์ใหม่ๆ ชุดสิงโตยุคของเกี๊ยวจะเป็นแนวมุ้งมิ้ง (หัวเราะ) ขนฟูสวย เกี๊ยวกับน้องชายจะช่วยกันประดิษฐ์หัวสิงโต สมัยเตี่ยก็ประดิษฐ์เอง เรามีสีมงคลหลักคือ เงิน ทองแดง น้ำเงิน แล้วก็มีสีแฟชั่นอย่างสีม่วง มีทำแบบใหม่
เป็นสิงโต 4 เผ่าพันธุ์ สิงโตปักกิ่ง สิงโตฮากกา สิงโต เสือไหหลำ สิงโตกวางตุ้ง
ยังขลังในโลกโมเดิร์น
หลักการสำคัญคือ ต้องสวยโดยคงความศักดิ์สิทธิ์อยู่ เพราะเรายังคงไหว้ครูบาอาจารย์ ยังคงความศรัทธาดั้งเดิม เกี๊ยวเคืองมากเวลาผ่านไปเห็นสิงโตมอมแมมและเดินขอเงินร้านค้า เราไม่อยากให้สิงโตเป็นแบบนั้น
นอกจากชุด โชว์เราก็ต้องปรับ เช่น เกี๊ยวคิดโชว์ 'สิงโตโซเชียล' ขึ้นมา ประดิษฐ์ไอโฟนเครื่องใหญ่ๆ เป็นพร็อบ มีอาแปะเอาแต่เล่นโทรศัพท์ สิงโตเลยโกรธที่อาแปะเคยรักสิงโต แล้วทำไมตอนนี้ไม่สนใจฉัน หรือ ตอนกังนัมสไตล์ดัง เราก็ประยุกต์การเต้นกังนัม
แรกๆ ก็ถูกค้าน ทีมไม่เชื่อมั่น...จะได้หรือเจ๊...เอาน่าลองดู เราก็เปลี่ยนแพตเทิร์นการแสดง มีเพลงประกอบมีเต้น ปรากฏคนดูชอบมาก บางคนเลือกเราเพราะเรามีโชว์ใหม่ๆ ไม่ใช่เพราะความผาดโผน
สมัยก่อนตอนเด็ก ร้านเกมยังไม่มี เชิดสิงโตคือสนุกสุดแล้วละ พอสวมหัว หนูก็คิดว่าหนูเป็นสิงโต ทุกวันนี้ไปเชิดก็ยังรู้สึกอย่างนั้น ถ้าไม่ได้เชิดหลายวันก็รู้สึกคิดถึง ทุกคนที่สวมหัวสิงโตจะรู้สึกแข็งแรงและรู้สึกเป็นสิงโต ของเกี๊ยวออกแนวน่ารักฟุ้งฟิ้ง แต่พี่ๆ รุ่นเก่าเชิดสวย ดุดัน เราเห็นแล้วขนลุกทุกครั้ง ตอนนี้พี่ๆ ก็ยังมาเชิดให้ แต่ต้องงานระดับเทพ (ยิ้ม)
น้องสองคน เอกกับอ๊อฟ ทุกวันนี้ก็ช่วยกัน น้องชายคนกลางทำหน้าที่ฝึกสอนเด็ก ดูแลอุปกรณ์ เวลาชำรุดก็จะมาช่วยกันทำ เวลาแสดงเขาก็เป็นคนตีกลอง ส่วนน้องคนเล็กเป็นคนเชิดหัว เกี๊ยวเองก็ทำหมดทุกอย่าง แล้วแต่ว่าจังหวะนั้นต้องทำอะไร
ในใจจริงๆ อยากได้ไปโชว์ต่างประเทศบ้าง ก็คงจะยากนะคะค่าใช้จ่ายค่อนข้างสูง ตอนนี้แค่ได้สืบสานคณะสิงโตของเตี่ย ทำให้ดีขึ้น ทุกคนยังได้อยู่ มีงานทำ อยู่ด้วยกัน อย่างมีความสุขก็ดีใจแล้ว
VDO การแสดงสุดครีเอทจากคณะสิงโตมังกรหยก สามพราน with Gangnam Style
